'Het is indrukwekkend om cliënten te mogen ondersteunen in hun proces'

Een dynamische omgeving en een doelgroep waarvan ze veel kon leren, dat is waarom Aleida solliciteerde bij Transit, onderdeel van het Centrum voor Psychotherapie in Ermelo. Daar werkt ze als sociotherapeut met mensen die door trauma’s in hun vroege jeugd CPTSS of een dissociatieve stoornis (DIS) ontwikkelden. ‘De behandeling duurt lang, maar de processen die de cliënten doormaken zijn ontzettend groot. Een stukje groei of verandering bij iemand zien, of dat proces echt even merken in het contact. Dat zijn de mooie momenten.’

Een werkomgeving met een hele steile leercurve

‘Tijdens mijn studie SPH heb ik mij gespecialiseerd tot ggz-agoog. Ik werk nu 3 jaar bij Transit, één van de 5 specialistische centra in Nederland die behandelt op CPTSS of DIS. Het is een werkomgeving met een hele steile leercurve, ik leer ontzettend veel. Mensen met DIS worden vaak mis gediagnosticeerd. Het is een complexe diagnose, waar vaak lange trajecten aan vooraf gaan voordat deze goed wordt herkend.’

‘Mensen ontwikkelen CPTSS of DIS door complexe trauma’s in de vroege jeugd. Daardoor ontwikkelt je persoonlijkheid anders dan wanneer je dit op latere leeftijd meemaakt. De uiting daarvan is complexe PTSS of dissociatieve problemen. Cliënten dissociëren zich, of switchen van persoonlijkheid. Dat deed de cliënt vroeger al, om als kind met de traumatische situaties om te gaan.’

Therapie gericht op het hier en nu

‘De sociotherapie die ik geef is gericht op het hier en nu, de omgang met jezelf en met elkaar. Ik geef groepstherapie, altijd samen met een collega. Zo kunnen we de groep goed ondersteunen. We stellen weekdoelen op en maken het best praktisch. We bespreken bijvoorbeeld weekdoelen of wat er in het weekend is gebeurd. Zo kunnen de cliënten overzien wat er gebeurt en er goed bij blijven in de therapie. Worden de onderwerpen te heftig, dan dissociëren de cliënten zich al snel.’

‘Als een cliënt switcht, neemt een ander deel het complete gedrag over. Binnen een dissociatieve stoornis hebben de delen een eigen karakter, maar soms ook een ander uiterlijk. Dat kun je bijvoorbeeld zien aan een gezichtsuitdrukking of horen in de stem. Door het dissociëren hebben de cliënten niet meer aan alles herinneringen. Tijdens het switchen doen of vertellen delen dingen die de cliënt daarna niet meer weet. In onze therapie werken we er naar toe dat de cliënt bij alle delen mee kan blijven kijken. Zo leert een cliënt steeds meer delen kennen, daarmee samen te werken en mee te luisteren.’

Tijdens de groepstherapie kunnen patiënten elkaar ook helpen

‘Het leukst aan mijn werk vind ik het diepgaande contact met de cliënten. Daarin zie je soms de processen die iemand doormaakt heel goed. Een gesprek dat iemand echt wat doet of als je er voor iemand kunt zijn. Soms zijn die momenten er ook tijdens de therapie. De groep werkt dan heel mooi samen, ze geven elkaar feedback en tillen elkaar op met de interactie. Ze luisteren naar elkaar en denken mee wanneer iemand vertelt waar ze tegenaan loopt. Op die momenten zie je de voordelen van groepstherapie goed. Als therapeut heb ik de traumatische ervaringen niet meegemaakt, maar zij wel. Daar kunnen ze elkaar in helpen.’

‘Met de behandeling van Transit willen we bereiken dat de uiting van de trauma’s minder heftig is. Dat de delen meer geïntegreerd zijn en iemand minder vaak switcht gedurende de dag. Het zijn trajecten waar je een lange adem voor nodig hebt, zowel als cliënt als behandelaar Mensen zetten kleine stapjes, maar van binnen zijn er grote processen gaande. Dat vergt veel. Het is indrukwekkend om te zien en in dat proces te ondersteunen.’